Geschiedenis
Wat is een synagoge?
Het woord Synagoge komt uit
het Grieks en is de vertaling voor het Hebreeuwse woord; beit h'knesset,
wat huis van samenkomst betekent. Het is de plaats waar joden bijeenkomen
voor de gebeden en om uit de Thora te leren.
Er
bestaan geen regels voor het bouwen van een synagoge, voor de
inrichting echter wel, zo is de aanwezigheid van een ark en een
biema (een verhoging van waar de Thora wordt voorgelezen) een
vereiste en moet de ark richting het oosten staan.Zodra op vrijdagavond
de zon onder is begint voor de Joden de dhabbat en duurt tot zaterdagavond
wanneer de zon onder is.
Gedurende
de shabbat vinden er een aantal synagogediensten plaats. De belangrijkste
is die van de zaterdagmorgen, wanneer er een stuk uit de Thora
gelezen wordt. Daar moeten minstens tien mannen, een minjan,voor
aanwezig zijn.
Meer informatie over de architectuur van Synagogen
|
| De
Ark van de synagoge Delft. |
|
Aan
het begin van de 19e-eeuw waren er in Delft een vijftal joodse
families ingeschreven. Voor de gebedsdiensten maakte men indertijd
gebruik van een privé woning. In 1821 werd in Delft officieel
de joodse gemeente opgericht, deze nam voor haar gebedsdiensten
een woning in de Pepersteeg, in gebruik. Op 8 oktober 1861 werd
de eerste steen gelegd voor de bouw van de synagoge door de Delftse
ingenieur Leon Winkel, voorzitter van de Joodse Gemeente van Delft.
Op 22 augustus 1862 werd de synagoge ingewijd door de Haagse Opperrabbijn
B.S. Berestein
. |
 |
| Groepsfoto
van Delftse studenten waaronder de kunstenaar Bob Hanf, ca.
1920. |
|
Vanaf
1840 had de joodse gemeente de beschikking over een eigen begraafplaats
bij de huidige Vondelstraat. Een begrafenisgenootschap droeg zorg
voor de begrafenissen, daarnaast was er een armbestuur. Een kleine
joodse school bood onderwijs aan de kinderen. De rituele voorwerpen
en het interieur van de synagoge werden onderhouden door een vrouwengenootschap.
Een aanvankelijke aanvraag tot opheffing van de joodse gemeente
van Delft in 1927 werd ongedaan gemaakt.
Gedurende
de Duitse bezetting werd het overgrote deel van de Delftse joden
gedeporteerd en vermoord. Dit ondanks het feit dat Delft en met
name de Technische Hogeschool één van de eerste
centra van verzet tegen de anti-joodse maatregelen van de Duitsers
was. De synagoge is bewaard gebleven, het interieur is verdwenen.
|
Ontwerptekeningen
van de voorgevel van de synagoge in Delft, 1862 (RDMZ)
|
In 1952 werd het synagogegebouw
verkocht aan de gemeente Delft, tien jaar later werd de joodse
gemeente opgeven en bij die van Den Haag gevoegd.
De begraafplaats wordt tegenwoordig door de burgerlijke gemeente
Delft onderhouden.
Door de gemeente Delft
werd het gebouw in de loop der tijd gebruikt als onderdeel van
het Gasthuis, opslagplaats en muziekschool. De synagoge staat
op de monumentenlijst en is in 1974 gerestaureerd. Daarna kreeg
het gebouw een culturele bestemming.Na de verhuizing van de muziekschool
kwam de synagoge weerleeg te staan.In februari 1991 hebben leden
van de joodse serviceclub Bnai Brith de Stichting Behoud Synagoge
Delft opgericht, die op 27 juni 1996 de Synagoge koopt en vervolgens
zorg heeft gedragen voor een grondige renovatie. Op 18 september
2003 werd de Delftse synagoge aan de Koornmarkt 12 officieel heropend.
Er vinden diverse joodse en culturele activiteiten in de synagoge
plaats.
|
|
